W niemieckim systemie podatkowym szykują się istotne zmiany. Steuerklasse 3 (trzecia klasa podatkowa) jest obecnie dostępna dla osób spełniających określone kryteria: pozostających w związku małżeńskim, aktywnych zawodowo i posiadających nieograniczony obowiązek podatkowy w Niemczech, przy czym małżonkowie nie mogą żyć w separacji.
System podatkowy opiera się na zasadzie, że suma klas podatkowych małżonków musi wynosić 8. Oznacza to, że gdy jeden z małżonków wybiera klasę 3, drugi automatycznie otrzymuje klasę 5. Alternatywnie, oboje mogą zdecydować się na klasę 4.
Kluczowe różnice między systemami 3/5 a 4/4 dotyczą sposobu naliczania ulg podatkowych:
- W wariancie 3/5 osoba na klasie 3 korzysta z podwójnej kwoty minimum egzystencji i podwójnej zryczałtowanej kwoty wydatków szczególnych, podczas gdy małżonek na klasie 5 nie otrzymuje żadnych ulg.
- W systemie 4/4 każdy z małżonków otrzymuje pojedynczą kwotę minimum egzystencji i standardową kwotę wydatków szczególnych.
Planowana reforma podatkowa zakłada całkowitą likwidację klas 3 i 5, pozostawiając klasę 4 jako jedyną standardową opcję dla małżonków i partnerów życiowych. Ta zmiana jest szczególnie znacząca dla par o dużej dysproporcji dochodów, które dotychczas często wybierały kombinację 3/5 w celu optymalizacji miesięcznego dochodu netto gospodarstwa domowego.
W obecnym systemie osoba przypisana do klasy 5, pomimo niższych zarobków, zobowiązana jest do płacenia proporcjonalnie wyższych zaliczek na podatek dochodowy niż partner z klasy 3. Reforma ma zmienić tę sytuację – po jej wprowadzeniu każdy z małżonków będzie odprowadzał podatek odpowiadający faktycznie osiąganym dochodom.
Rząd federalny zobowiązał się w umowie koalicyjnej do przeprowadzenia reformy najpóźniej do jesieni 2025 roku, przed kolejnymi wyborami parlamentarnymi. Transformacja ma na celu stworzenie bardziej sprawiedliwego i przejrzystego systemu opodatkowania dla par.
Te nadchodzące zmiany wymuszą na małżeństwach i partnerach życiowych konieczność przemyślenia swojej dotychczasowej strategii podatkowej. Warto już teraz przeanalizować potencjalne konsekwencje reformy dla własnego budżetu domowego i w razie wątpliwości skonsultować się z doradcą podatkowym.
Nowy system ma zapewnić bardziej sprawiedliwy podział obciążeń podatkowych między małżonkami, eliminując sytuację, w której osoba o niższych dochodach jest nieproporcjonalnie obciążona podatkowo. Jest to szczególnie istotne w kontekście równości płci i sprawiedliwości społecznej, gdyż dotychczasowy system często stawiał w niekorzystnej sytuacji kobiety, które statystycznie częściej osiągają niższe dochody.
Eksperci podatkowi zalecają, aby już teraz przygotować się na nadchodzące zmiany poprzez dokładną analizę obecnej sytuacji finansowej i rozważenie potencjalnych skutków reformy dla domowego budżetu. W niektórych przypadkach może być konieczne dostosowanie planowania finansowego lub zmiana sposobu zarządzania domowymi finansami.