Holenderski system podatkowy od spadków i darowizn różni się znacząco od polskich przepisów, oferując korzystniejsze stawki dla najbliższej rodziny oraz wyższe kwoty wolne od podatku. Dla Polaków mieszkających w Niderlandach lub posiadających tam majątek, zrozumienie zasad erfbelasting (podatek od spadków) i schenkbelasting (podatek od darowizn) jest kluczowe dla efektywnego planowania sukcesji. System oparty jest na stopniu pokrewieństwa z darczyńcą lub spadkodawcą, co determinuje zarówno wysokość zwolnienia, jak i stosowaną stawkę podatkową.
Stawki podatkowe i kwoty wolne od podatku
Grupa I obejmuje małżonków, partnerów zarejestrowanych oraz dzieci biologiczne i adoptowane. Partner otrzymuje zwolnienie w wysokości 796.660 euro w 2025 roku, podczas gdy dzieci mogą otrzymać do 23.654 euro bez podatku. Stawka podatku dla tej grupy wynosi 10% dla pierwszych 138.642 euro ponad kwotę wolną, następnie 20% od nadwyżki. Grupa II to wnuki, którzy mają zwolnienie 2.365 euro i płacą 18% do 138.642 euro, potem 36%. Grupa III obejmuje pozostałe osoby ze zwolnieniem 2.365 euro i stawkami 30% oraz 40%. Darowizny mają odrębne limity roczne: dzieci mogą otrzymać 6.604 euro rocznie bez podatku, lub jednorazowo 30.803 euro w wieku 18-40 lat (kwota ogólna) albo 108.724 euro na zakup domu lub spłatę kredytu hipotecznego. Rezydencja podatkowa ma kluczowe znaczenie – osoby mieszkające w Holandii płacą podatek od światowego majątku, nierezydenci tylko od aktywów holenderskich. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Polską regulują sytuacje transgraniczne, zazwyczaj przyznając prawo opodatkowania krajowi ostatniego zamieszkania spadkodawcy.
Procedura rozliczenia i terminy
Deklarację podatkową (aangifte erfbelasting) należy złożyć w ciągu 8 miesięcy od daty śmierci spadkodawcy poprzez formularz elektroniczny lub papierowy w Belastingdienst. Notariusz prowadzący sprawę spadkową często przygotowuje dokumentację, ale odpowiedzialność spoczywa na spadkobiercach. Wycena majątku dokonywana jest według wartości rynkowej na dzień śmierci – nieruchomości wymagają profesjonalnej wyceny przez takstatora, akcje giełdowe według kursu zamknięcia. Długi spadkowe pomniejszają podstawę opodatkowania, włączając koszty pogrzebu do 7.930 euro. Zapłata podatku następuje w ciągu 8 miesięcy, z możliwością rozłożenia na raty do 10 lat przy oprocentowaniu 4% rocznie (2025). Darowizny wymagają zgłoszenia tylko gdy przekraczają kwoty zwolnione – obdarowany ma 2 miesiące na złożenie deklaracji. Planowanie podatkowe przez struktury typu BV (spółka z o.o.) lub fundusze rodzinne może znacząco obniżyć obciążenia, szczególnie przy majątku przedsiębiorstwa. Zwolnienie dla firm rodzinnych (bedrijfsopvolgingsregeling) umożliwia przekazanie przedsiębiorstwa z 100% zwolnieniem do 1.184.923 euro i 83% zwolnieniem powyżej tej kwoty, pod warunkiem kontynuacji działalności przez 5 lat.
