System podatkowy w Niemczech może wydawać się skomplikowany, ale jego zrozumienie jest kluczowe dla każdego pracującego za Odrą. Podatek dochodowy w Niemczech jest progresywny – im więcej zarabiasz, tym wyższy procent swojego dochodu odprowadzasz do skarbu państwa. W 2025 roku stawki wahają się od 0% do 45%, a średni zwrot podatku wynosi ponad 1000 euro.
Podstawy niemieckiego podatku dochodowego
Niemiecki podatek dochodowy (Einkommensteuer) obejmuje wszystkie osoby mieszkające lub pracujące w Niemczech. System opiera się na zasadzie nieograniczonego obowiązku podatkowego dla rezydentów, co oznacza, że osoby mieszkające w Niemczech płacą podatek od swoich światowych dochodów. Osoby pracujące w Niemczech, ale mieszkające w Polsce, podlegają ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i rozliczają tylko dochody uzyskane na terenie Niemiec. Podstawą systemu jest kwota wolna od podatku (Grundfreibetrag), która w 2025 roku wynosi 12 084 euro rocznie dla osoby samotnej i 24 168 euro dla małżeństw rozliczających się wspólnie. Oznacza to, że od dochodów poniżej tej kwoty nie płaci się żadnego podatku. Powyżej kwoty wolnej stosuje się progresywną skalę podatkową. Pierwszy próg zaczyna się od 14% i stopniowo rośnie wraz z dochodem. Dla dochodów między 17 430 a 68 430 euro stawka wynosi od 24% do 42%. Najwyższa stawka 45% dotyczy dochodów przekraczających 294 351 euro rocznie. W niemieckim systemie podatkowym funkcjonuje również podatek solidarnościowy (Solidaritätszuschlag), który wynosi 5,5% od należnego podatku dochodowego. Jednak od 2021 roku większość podatników została z niego zwolniona – płacą go tylko osoby o wysokich dochodach. Dodatkowo, osoby należące do kościołów płacą podatek kościelny (Kirchensteuer) w wysokości 8-9% od podatku dochodowego, w zależności od landu.
Jak obliczyć i zoptymalizować swój podatek?
Obliczanie podatku dochodowego w Niemczech wymaga uwzględnienia wielu czynników. Pierwszym krokiem jest określenie klasy podatkowej (Steuerklasse), która wpływa na wysokość miesięcznych zaliczek. Klasa I dotyczy osób samotnych, klasa III jest korzystna dla małżonków, gdy jeden z nich zarabia znacznie więcej, a klasa IV stosowana jest gdy oboje małżonkowie zarabiają podobnie. Wybór odpowiedniej klasy może znacząco wpłynąć na miesięczne wynagrodzenie netto. System niemiecki oferuje liczne możliwości odliczeń podatkowych. Koszty związane z pracą (Werbungskosten) można odliczyć w rzeczywistej wysokości lub skorzystać z ryczałtu wynoszącego 1230 euro rocznie. Do kosztów tych zaliczają się wydatki na dojazdy do pracy (0,30 euro za kilometr w jedną stronę), odzież roboczą, szkolenia zawodowe czy prowadzenie podwójnego gospodarstwa domowego. Dodatkowo można odliczyć wydatki specjalne (Sonderausgaben) takie jak składki ubezpieczeniowe, darowizny czy koszty kształcenia. Szczególnie korzystne są ulgi rodzinne. Na każde dziecko przysługuje kwota wolna od podatku (Kinderfreibetrag) w wysokości 6612 euro rocznie lub alternatywnie zasiłek rodzinny Kindergeld. Finanzamt automatycznie stosuje rozwiązanie korzystniejsze dla podatnika.
